HOLLANDA'DAKİ FUTBOL TEZAHÜRATLARI

Futbolda holiganlık da Hollanda’ya geç ulaştı. Hollanda’da ilk genç taraftar çeteleri ancak 1970’lerde ortaya çıktı. Yenilikle baş etmeye çalışan Hollanda polisi tavsiye almak üzere İngiltere’ye gitti. Holiganları maçlara götürürken eski, yıpranmış trenleri kullanmaları söylendi ama bu pek işe yaramadı, çünkü Hollanda’da eski, yıpranmış tren yoktu.

Ajaxlıların kurduğu F-tribünü duvarlara gamalı haçlar çizmeye, kendilerine SS diyorlardı. Ama öbür çeteler, Amsterdam’ın Yahudi kenti olduğu gerekçesiyle Ajax taraftarlarına Yahudi yaftası yapıştırdı; kısa sürede F-tribünündekiler kendilerine Yahudi lakabını seçti. 1980’lere gelindiğinde İsrail bayrakları sallamaya başladılar, belki de 16 Eylül 1981’de UEFA Kupası maçı için Amsterdam’a gelen Spurs taraftarlarından esinlenmişlerdi.

O zamandan itibaren Hollanda’daki maçlarda Yahudileştirmenin niteliği değişti: İlk kez Nazi simgeleri kullanılmaya başlandı. 1980’nin Aralık ayında, Yahudi karşıtlığı ile mücadele eden Hollandalı grup Stiba, çeşitli kulüpleri Yahudi kulübü Ajax, Yahudilere ölüm, Ajax gaz odasına gibi sloganlardan ötürü uyardı.

Stiba’nın çabaları bir yere varmadı. Holigan çeteleri karşı konulmaz biçimde Nazi simgelerine ilgi duyuyordu, çünkü Hollandalıların II. Dünya Savaşı’nı yeniden keşfetmesi bu simgeleri heyecan uyandıran tabulara dönüştürmüştü. 1980’lerin başında savaş Hollanda’da yeniden canlanıyordu. Her yerde Soykırım anıtları açılıyordu. 5 Mayıs yeniden Kurtuluş’un anıldığı gün olarak resmi tatil ilan edildi, eski Direniş savaşçılarına verilen bir nişan olarak bir Anma Haçı tasarlandı. Soykırım birdenbire her yerdeydi. Öğretmenler, siyasetçiler, gazeteler ve Stiba hep o konuda yaygara yapıyordu. Hollanda’nın kodamanları açıkça Yahudilerin öldürülmesinin çok kötü bir şey olduğunu düşünüyorlardı ve bu durum holiganlara esin verdi.

7 Mayıs  1982’de, II. Dünya Savaşı’na ilişkin önemli bir haftanın sonunda Ajax FC Utrecht ile karşılaştı. 4 Mayıs’ta Hollanda savaşta ölenler için yas tutmuş, 5 Mayıs’ta Kurtuluş’u kutlamıştı; Direniş kahramanı Kızıl Saçlı Kız Hannie Schaft’ın anısına bir anıt açılmıştı. Ajax maçında birkaç Utrecht taraftarı gamalı haçlı bayraklar sallayıp Yahudi karşıtı slogan attı. Aralarından ikisi yargılandı.

1982’de İsrail Lübnan’ı işgal etti, Fejenoord taraftarları İsrail karşıtı gösterilerin pankartlarından alınma Siyonizm karşıtı sloganlar attı. Ajax Yahudi kulübüdür tezahüratı fazla yumuşak bulundu. Bir Ajax maçında Fejenoord taraftarları, televizyon muhabirlerinin mikrofonlarına nazikçe Ajaxlı Yahudiler, can veren ilk futbol kurbanları! diye şarkı söylediler. Hollanda şoktaydı. Hollandalıların yaşamında Fejenoord-Ajax maçı marjinal bir olay değil, ülkenin spor takvimindeki en büyük maçtı.

Eylül 1986’da, Lahey kulübü FC Den Haag’ın yaklaşık bin taraftarı, birçok Yahudinin yaşadığı güney Amsterdam sokaklarından Yahudi karşıtı şarkılar söyleyerek geçtiler. Bu şarkılardan biri, Yahudiler, biz geliyoruz idi. Den Haag’ın başkanı, varlıklı bir iş adamı olan De Stoop özür dilemeyi reddetti ve Bu ifadeler, Ajax’ın kendini açıkça bir Yahudi kulübü olarak tanımlamasından kaynaklanıyor dedi.

1988’de, Den Haag taraftarları Amsterdam’da yedi kollu şamdan olduğunu saptadıkları evleri tehdit ettikten kısa süre sonra kulüp küme düşürüldü. Hala birinci lige çıkamadı. O zamandan beri problem Fejenoord. Bugünlerde bir Fejenoord-Ajax maçına giderseniz, Soykırım tezahüratları yapanların ve gaz sızıntısına benzer sesler çıkaranların yeniyetmelerden oluşan bir holigan çetesi değil, birçoğu orta yaşa gelmiş, iyi giyimli, aile babası binlerce Fejenoord taraftarı olduğunu görürsünüz.

Fejenoord’un bu tribün şarkılarına karşı etkili bir kampanya yürüttüğünü ileri sürmek zordur. Nisan 1999’da kulübün Hollanda lig  şampiyonluğunu kazandığı gün, belediye sarayının balkonundaki oyuncular ve aşağıda bulunan taraftarlar hep birlikte tezahürat yaptı. Savunma oyuncusu Ulrich van Gobbel mikrofona sekiz kez Zıpla, zıpla, zıplamayan Yahudi! diye bağırdı, daha sonra kaptan Jean-Paul van Gastel de aynı sözleri haykırdığını kabul etti. Galiba bu, Hollandalı futbolcuların ilk kez halk önünde Yahudi karşıtı sloganlar atışıydı. Böyle tezahüratlar için kimi suçlamak gerektiği konusunda Hollanda’da tuhaf bir tartışma sürüyor: Fejenoord taraftar ve oyuncularını mı, yoksa Ajax taraftarlarını mı? Bir görüşe göre, Ajaxlılar kendilerine Yahudi diyerek insanları gaz odalarına göndermede bulunmaya kışkırtıyorlar.